Bildiriler

  • 4-6
    July 2019

    Decline of credentialism: post-industrial transformation of professions in Turkey

    ISA RC52 Interim Meeting: Professions and society. Facing the challenges of marketization, globalization and digitalization,
    Location: Florence, Italy

    <p>Lutfi Sunar, Assoc. Prof., Istanbul Medeniyet University, Department of Sociology<p> <p>Elyesa Koytak, PhD Candidate, Istanbul Medeniyet University, Department of Sociology<p> Since Duncan and Blau’s study on the American occupational structure (1968), occupational prestige has been considered as an essential indicator of socio-economic status and stratification among sociologists. Based on the survey data acquired from a quantitative study that we conducted with a sample of 2500 people from rural and urban areas of Turkey, this paper aims to analyze the occupational prestige scale that consists of 126 occupational groups which are adapted from ISCO-08 classification. To correlate the prestige scores with the objective socio-economic conditions, the paper begins by offering a description of how the work and occupational structure have been transformed from 1980 on in the country. In several decades, Turkey witnessed a rapid transition from an agriculture oriented society to a service oriented one with an insufficient level of industrialization; which paved the way for increase of low-waged employment, income polarization and unbalanced growth of unskilled service jobs. Combined with mass participation in higher education and on-going rural flight to metropolitan districts, the marketization and tertiarization of Turkish society caused an erosion of educational credentials and a contestation of professional status in terms of both income and prestige. Accordingly, the occupational prestige scale that our survey offers represents the effects of current proletarianization and labor diversification on the social prestige of manual and non-manual jobs comparatively. From physician to dancer, sharp contrasts and distinctions among traditional and emerging professions’ prestige scores are analyzed in relation to educational level, gender and worldview of participants. After all, the social honor attributed to “good” white collar jobs and working life is weakening with the post-industrial transformation in Turkey.

  • 10-12
    Ekim 2019

    Mesleklerin Endüstri Toplumu Sonrası Dönüşümü: Diploma Önemini Kaybediyor mu?

    4. Uluslararası Yükseköğretim Çalışmaları Konferansı (IHEC 2019)
    Location: Çanakkale

    Lütfi Sunar & Elyesa Koytak Blau ve Duncan'ın Amerikan Mesleki Yapısı (1968) adlı çalışmasından beri mesleki prestij, sosyo-ekonomik statü ve tabakalaşmanın temel bir göstergesi olarak kabul edilmiştir. 2014 ve 2019 yıllarında beş yıl arayla Türkiye'nin kırsal ve kentsel bölgelerinden 2500 kişiden oluşan örneklemle yaptığımız nicel bir araştırmaya dayanan bu tebliğ ISCO-08 sınıflamasına uyarlanmış 126 meslek grubundan oluşan mesleki prestij ölçeği çerçevesinde yükseköğretimde yaşanan dönüşümün mesleklere yansımasını analiz etmeyi amaçlamaktadır. Prestij puanlarını nesnel sosyo-ekonomik koşullar ile ilişkilendirmek için çalışma, 1980 sonrası iş ve meslek yapısının nasıl dönüştüğünü sunarak başlamaktadır. Türkiye, son 40 yılda tarım toplumundan yetersiz sanayileşme düzeyine sahip ve hizmet odaklı bir topluma geçiş yaşamıştır. Bu geçiş düşük ücretli istihdamın artması, gelir kutuplaşması ve vasıfsız hizmet işlerinin dengesiz büyümesinin önünü açmıştır. Yükseköğretime kitlesel katılım, büyükşehir bölgelerine devam eden iç göçle birleştiğinde diplomanın aşınmasına neden olmuş, böylece hem gelir hem de prestij açısından mesleki statüde bir çözülme başlamıştır. Buna göre, anketimizin sunduğu mesleki prestij ölçeği, mevcut proleterleşme ve emek çeşitliliğinin, kol emeğine dayalı olan ve olmayan işlerin sosyal saygınlığı üzerindeki etkilerini karşılaştırmalı olarak göstermektedir. Hekimden dansöze, geleneksel ve yeni ortaya çıkan mesleklerin prestij puanları arasındaki keskin zıtlıklar ve ayrımları, eğitim düzeyi, cinsiyet ve katılımcıların gelirleriyle ilişkili olarak analiz ettik. Görünen o ki yüksek öğretim yaygınlaştıkça beklenen sonuçlar ortaya çıkmadığı için “iyi” beyaz yakalı işlere ve çalışma hayatına atfedilen sosyal itibar aşınmaktadır. Bu aşınmada eğitimin plansız ve geç bir biçimde genişlemesi kadar sanayi sonrası dönüşümle birlikte iş ve meslek piyasalarının değişimi de etkili olmuştur. Diplomalı işsizlik dalgası artık en itibarlı ve muhkem mesleklere dahi ulaşmaktadır.